Lánin, krónan og þenslan 13. desember 2004 00:01 jármálaeftirlitið hefur boðað hert eftirlit með lánum sem fela í sér markaðsáhættu. Það sem eftirlitið beinist að eru lán með háu veðhlutfalli fasteigna og lán með veði í hlutabréfum. Með þessu er eftirlitið að vekja athygli á þeirri hættu sem kann að skapast ef fasteignamarkaður eða hlutabréfamarkaður lækka án þess að fjármálstofnanir hafi bolmagn til að mæta slíkri niðursveiflu. Í þessu skyni mun Fjármáleftirlitið krefja fjármálastofnanir um skýrslur og fara fram á úrbætur og styrkingu eigin fjár ef mat leiðir í ljós veikleika vegna áhættu fjármálastofnana af sveiflum á markaði. Frelsi á fjármálamarkaði hefur leitt til þess að fjármálafyrirtæki hafa leitað leiða til þess að bjóða betri og ódýrari þjónustu. Það kemur neytendum til góða og ýtir undir hagræðingu í fjármálakerfinu. Þegar samkeppnin harðnar er ljóst að fyrirtæki á markaði eru misvel í stakk búin til þess að taka þátt. Þannig hafa stærri fjármálafyrirtæki aðgang að ódýrara fé til að fjármagna útlán sín en þau smærri. Smærri fyrirtækin freistast til þess að elta þau stærri í kjörum til að halda í viðskiptavini og hættan er sú að kappið verði meira en forsjáin. Fjármálaeftirlitið er með hertu eftirliti að sinna skyldu sinni um að viðhalda traustu og heilbrigðu fjármálakerfi. Vera kann að smæstu fyrirtækin verði með því eftirliti dæmd úr leik í kapphlaupinu um lægstu vextina. Það er því mikilvægt að sem flestum hindrunum verði rutt úr vegi til þess að sparisjóðir eigi greiða leið að því að sameinast öðrum fjármálafyrirtækjum. Fjármálaeftirlitið er einnig að bregðast við þeirri hættu að menn fari sér að voða í skuldsetningu gagnvart hlutabréfastöðu. Þegar vel árar á hlutabréfamarkaði eykst freistingin að margfalda hagnaðinn með lántöku á móti eign í hlutabréfum. Þetta getur verið ábatasamur leikur, en hann er að sama skapi hættulegur. Mesta áhættan er þegar tekin er staða í innlendum hlutabréfum á móti skuldum í erlendum myntum. Þá bera menn bæði markaðsáhættu af hlutabréfum og áhættu af lækkun krónunnar. Krónan hefur styrkst að undanförnu, sem er bein afleiðing vaxtahækkunar Seðlabankans. Sigurður Einarsson, stjórnarformaður KB banka, lét þau orð falla á fundi bankans um krónuna að viðskiptahallinn væri alvarlegt vandamál og mikilvægt að krónan lækkaði fyrr en seinna. Ólíklegt er að honum verði að ósk sinni. Nýafgreidd fjárlög eru ekki nægjanlega aðhaldssöm til þess að halda aftur af verðbólgu. Fleira eykur þrýsting á efnahagslífið. Boðaðar skattalækkanir ríkisstjórnarinnar magna þensluna og einnig, svo litið sé nær stjórnarfomanni KB banka, lækkandi vextir íbúðalána. Hvort tveggja er jákvætt fyrir almenning, en tímasetningin er ekki til þess fallin að viðhalda stöðugleika og forða frekari styrkingu krónunnar. Seðlabankinn er skilinn eftir á berangri efnahagsstjórnunarinnar og hefur til björgunar eitt ónákvæmt vopn, stýrivexti. Hættan er því miður að fleiri muni skaðast en verðbólgan. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Fastir pennar Hafliði Helgason Mest lesið Er hægt að kaupa aukakíóin í burtu? Elísabet Reynisdóttir Skoðun Halldór 07.12.2024 Halldór Hvernig líður fólkinu í landinu? Hrafnhildur Sigurðardóttir Skoðun Rangfærslur um Ísrael og Arabaríkin Hannes H. Gissurarson Skoðun Það eru leiðir til að lækka vexti íbúðalána – viljum við gera eitthvað í því? Benedikt Gíslason Skoðun ESB-andstæðingar á nálum Gunnar Hólmsteinn Ársælsson Skoðun Stórhættulegt fordæmi að viðurkenna ekki úrslit kosninga Hjörtur Hjartarson Skoðun Já ráðherra Karl Arnar Arnarson Skoðun Fyrirgefið mér en ég fæ grænar bólur þegar það er verið að gengisfella orðið forvarnir! Davíð Bergmann Skoðun Samstarf um heilbrigðiskerfið - nýjar áherslur í stjórnarsáttmála Breiðfylking heilbrigðisstarfsfólks Skoðun
jármálaeftirlitið hefur boðað hert eftirlit með lánum sem fela í sér markaðsáhættu. Það sem eftirlitið beinist að eru lán með háu veðhlutfalli fasteigna og lán með veði í hlutabréfum. Með þessu er eftirlitið að vekja athygli á þeirri hættu sem kann að skapast ef fasteignamarkaður eða hlutabréfamarkaður lækka án þess að fjármálstofnanir hafi bolmagn til að mæta slíkri niðursveiflu. Í þessu skyni mun Fjármáleftirlitið krefja fjármálastofnanir um skýrslur og fara fram á úrbætur og styrkingu eigin fjár ef mat leiðir í ljós veikleika vegna áhættu fjármálastofnana af sveiflum á markaði. Frelsi á fjármálamarkaði hefur leitt til þess að fjármálafyrirtæki hafa leitað leiða til þess að bjóða betri og ódýrari þjónustu. Það kemur neytendum til góða og ýtir undir hagræðingu í fjármálakerfinu. Þegar samkeppnin harðnar er ljóst að fyrirtæki á markaði eru misvel í stakk búin til þess að taka þátt. Þannig hafa stærri fjármálafyrirtæki aðgang að ódýrara fé til að fjármagna útlán sín en þau smærri. Smærri fyrirtækin freistast til þess að elta þau stærri í kjörum til að halda í viðskiptavini og hættan er sú að kappið verði meira en forsjáin. Fjármálaeftirlitið er með hertu eftirliti að sinna skyldu sinni um að viðhalda traustu og heilbrigðu fjármálakerfi. Vera kann að smæstu fyrirtækin verði með því eftirliti dæmd úr leik í kapphlaupinu um lægstu vextina. Það er því mikilvægt að sem flestum hindrunum verði rutt úr vegi til þess að sparisjóðir eigi greiða leið að því að sameinast öðrum fjármálafyrirtækjum. Fjármálaeftirlitið er einnig að bregðast við þeirri hættu að menn fari sér að voða í skuldsetningu gagnvart hlutabréfastöðu. Þegar vel árar á hlutabréfamarkaði eykst freistingin að margfalda hagnaðinn með lántöku á móti eign í hlutabréfum. Þetta getur verið ábatasamur leikur, en hann er að sama skapi hættulegur. Mesta áhættan er þegar tekin er staða í innlendum hlutabréfum á móti skuldum í erlendum myntum. Þá bera menn bæði markaðsáhættu af hlutabréfum og áhættu af lækkun krónunnar. Krónan hefur styrkst að undanförnu, sem er bein afleiðing vaxtahækkunar Seðlabankans. Sigurður Einarsson, stjórnarformaður KB banka, lét þau orð falla á fundi bankans um krónuna að viðskiptahallinn væri alvarlegt vandamál og mikilvægt að krónan lækkaði fyrr en seinna. Ólíklegt er að honum verði að ósk sinni. Nýafgreidd fjárlög eru ekki nægjanlega aðhaldssöm til þess að halda aftur af verðbólgu. Fleira eykur þrýsting á efnahagslífið. Boðaðar skattalækkanir ríkisstjórnarinnar magna þensluna og einnig, svo litið sé nær stjórnarfomanni KB banka, lækkandi vextir íbúðalána. Hvort tveggja er jákvætt fyrir almenning, en tímasetningin er ekki til þess fallin að viðhalda stöðugleika og forða frekari styrkingu krónunnar. Seðlabankinn er skilinn eftir á berangri efnahagsstjórnunarinnar og hefur til björgunar eitt ónákvæmt vopn, stýrivexti. Hættan er því miður að fleiri muni skaðast en verðbólgan.
Það eru leiðir til að lækka vexti íbúðalána – viljum við gera eitthvað í því? Benedikt Gíslason Skoðun
Fyrirgefið mér en ég fæ grænar bólur þegar það er verið að gengisfella orðið forvarnir! Davíð Bergmann Skoðun
Samstarf um heilbrigðiskerfið - nýjar áherslur í stjórnarsáttmála Breiðfylking heilbrigðisstarfsfólks Skoðun
Það eru leiðir til að lækka vexti íbúðalána – viljum við gera eitthvað í því? Benedikt Gíslason Skoðun
Fyrirgefið mér en ég fæ grænar bólur þegar það er verið að gengisfella orðið forvarnir! Davíð Bergmann Skoðun
Samstarf um heilbrigðiskerfið - nýjar áherslur í stjórnarsáttmála Breiðfylking heilbrigðisstarfsfólks Skoðun