Bíó Stígur Helgason skrifar 15. mars 2013 06:00 Það var ekki beint þannig að hún hefði snert við mínum innstu hjartastrengjum, myndin sem ég sá í bíó um liðna helgi. Mér fannst hún meira að segja frekar óeftirminnileg og klisjukennd vella – einslags dulbúið AA-sjálfshjálparmyndband – þótt Denzel Washington stæði sig að vanda með prýði í hlutverki Denzels Washington. Myndin fjallar um flugstjóra sem vinnur ævintýralegt þrekvirki þegar hann nauðlendir þotu við vonlausar aðstæður sem hann á enga sök á. Hann mildar afleiðingarnar af óhjákvæmilegu – þegar orðnu – stórslysi með snarræði sínu og útsjónarsemi. Fljótlega kemur hins vegar í ljós að flugstjórinn var í annarlegu ástandi þegar hann vann þrekvirkið – honum fannst svo gaman að vera flugstjóri að hann flaug of hátt, ef svo má segja, og (varúð: ég ætla að eyðileggja endinn) allt leiðir þetta til þess að í lok myndarinnar er honum refsað fyrir ruglið – réttilega mundi einhver segja – og honum kippt úr umferð í nokkur ár. Gott ef hann sér ekki fram á það í bláendann að þurfa að eyða fjórum árum í útlegð. Það væri auðveldara en að stela sleikjó af kornabarni í mogadonvímu að draga upp samlíkingu á milli þessa flugstjóra og ríkisstjórnar Íslands, þannig að ég ætla bara að leyfa ykkur að sjá um það sjálf. En þessi hugrenningatengsl leiddu mig á enn yfirborðskenndari slóðir og ég varð allt í einu smeykur. Nýjustu skoðanakannanir benda til þess að fimm flokkar muni ná mönnum á þing vor – í stærðarröð eftir því hversu hægrisinnaðir þeir eru. Hálfu fimmta ári eftir hrun finnst okkur samfélagslegu innviðirnir hafa drabbast svo agalega niður að við treystum flokkum betur eftir því sem þeir eru minna samfélagslega sinnaðir. Einhver gæti sagt að það bæri rökhugsun okkar frekar ófagurt vitni. Fjórum árum eftir að almenningur hrakti hrunstjórnina frá völdum ætlar hann að kjósa fólkið sem heldur enn fram – í fullri alvöru að því er virðist – gölnum samsæriskenningum um að Búsáhaldabyltingin hafi verið hönnuð á flokksskrifstofum. Við ætlum að kjósa fólkið sem kaus að hlusta ekki á viðvörunarorð um að Kárahnjúkavirkjun mundi drepa allt líf í Lagarfljóti. Ef ég hefði ákveðið að vinna með líkinguna við SÁÁ-áróðurinn sem ég sá í bíó – sem ég gerði ekki – þá mundi ég núna gefa í skyn að við værum fallin. Þess í stað segi ég bara: Mér leiðist þetta. Jafnvel meira en myndin um breyska flugstjórann. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Stígur Helgason Mest lesið Íslenskur útgerðarmaður, evrópsk verkakona Sigurgeir B. Kristgeirsson Skoðun Bílastæði eru hættulegri en þú heldur Hrefna Sigurjónsdóttir Skoðun Brottvísanir frá sjónarhorni íslenskukennara Sigurlín Bjarney Gísladóttir Skoðun Sýrland í stuttu máli Omran Kassoumeh Skoðun Embættismenn og stjórnmálamenn 30 ára Pétur Berg Matthíasson Skoðun Áhrifaleysið – trúa menn því virkilega? Andrés Pétursson Skoðun Maður á sviði: Narsissisti í nánu sambandi Hrafnhildur Sigmarsdóttir Skoðun Dýravelferð dýranna Árni Alfreðsson Skoðun Köld eru kvennaráð – eða hvað? Halla Hrund Logadóttir Skoðun Er Vernd einkarekið fangelsi í dulargervi áfangaheimilis? Ólafur Ágúst Hraundal Skoðun
Það var ekki beint þannig að hún hefði snert við mínum innstu hjartastrengjum, myndin sem ég sá í bíó um liðna helgi. Mér fannst hún meira að segja frekar óeftirminnileg og klisjukennd vella – einslags dulbúið AA-sjálfshjálparmyndband – þótt Denzel Washington stæði sig að vanda með prýði í hlutverki Denzels Washington. Myndin fjallar um flugstjóra sem vinnur ævintýralegt þrekvirki þegar hann nauðlendir þotu við vonlausar aðstæður sem hann á enga sök á. Hann mildar afleiðingarnar af óhjákvæmilegu – þegar orðnu – stórslysi með snarræði sínu og útsjónarsemi. Fljótlega kemur hins vegar í ljós að flugstjórinn var í annarlegu ástandi þegar hann vann þrekvirkið – honum fannst svo gaman að vera flugstjóri að hann flaug of hátt, ef svo má segja, og (varúð: ég ætla að eyðileggja endinn) allt leiðir þetta til þess að í lok myndarinnar er honum refsað fyrir ruglið – réttilega mundi einhver segja – og honum kippt úr umferð í nokkur ár. Gott ef hann sér ekki fram á það í bláendann að þurfa að eyða fjórum árum í útlegð. Það væri auðveldara en að stela sleikjó af kornabarni í mogadonvímu að draga upp samlíkingu á milli þessa flugstjóra og ríkisstjórnar Íslands, þannig að ég ætla bara að leyfa ykkur að sjá um það sjálf. En þessi hugrenningatengsl leiddu mig á enn yfirborðskenndari slóðir og ég varð allt í einu smeykur. Nýjustu skoðanakannanir benda til þess að fimm flokkar muni ná mönnum á þing vor – í stærðarröð eftir því hversu hægrisinnaðir þeir eru. Hálfu fimmta ári eftir hrun finnst okkur samfélagslegu innviðirnir hafa drabbast svo agalega niður að við treystum flokkum betur eftir því sem þeir eru minna samfélagslega sinnaðir. Einhver gæti sagt að það bæri rökhugsun okkar frekar ófagurt vitni. Fjórum árum eftir að almenningur hrakti hrunstjórnina frá völdum ætlar hann að kjósa fólkið sem heldur enn fram – í fullri alvöru að því er virðist – gölnum samsæriskenningum um að Búsáhaldabyltingin hafi verið hönnuð á flokksskrifstofum. Við ætlum að kjósa fólkið sem kaus að hlusta ekki á viðvörunarorð um að Kárahnjúkavirkjun mundi drepa allt líf í Lagarfljóti. Ef ég hefði ákveðið að vinna með líkinguna við SÁÁ-áróðurinn sem ég sá í bíó – sem ég gerði ekki – þá mundi ég núna gefa í skyn að við værum fallin. Þess í stað segi ég bara: Mér leiðist þetta. Jafnvel meira en myndin um breyska flugstjórann.