Mæður Downs-barna gagnrýna orðfæri í Ófærð

Tvær mæður Downs-barna eru ósáttar við handritshöfunda spennuþáttaraðarinnar Ófærðar vegna orðfæris sem birtist í fjórða þættinum sem sýndur var í Sjónvarpinu í gær.

Handritshöfundur segir að ógeðfelldur karakter í þættinum láti orðin falla og lýsi á engan hátt skoðunum þeirra sem standi að þáttaröðinni. Setningin sé notuð til að mála mynd af vondri manneskju.

Fyrir þá sem eiga eftir að sjá þáttinn og vilja ekki láta spilla áhorfi sínu þá er þeim bent á að hætta lestri hér.

„Korter í Downs“

Áhorfendur fengu að fylgjast með vandræðagangi meðlima samtakanna Hamars Þórs sem höfðu rænt bæjarstjóranum í Ófærð. Óttuðust tveir þeirra um afleiðingarnar sem það myndi hafa í för með sér þegar þeir komust að því að lögreglan var komin á slóð þeirra.

Annar mannræningjanna verður nokkuð æstur yfir því hversu illa plan þeirra gengur og á vart orð til að lýsa aðstæðunum sem þeir eru lentir í.

„Ég skil þetta með Skúla, hann er svona korter í Downs,“ segir annar ræninginn á einum tímapunkti og vill ólmur myrða bæjarstjórann til að fela spor sín. Er mennirnir tveir meðlimir fyrrnefndra hægri öfga samtaka sem eru á móti innflytjendum og erlendum áhrifum á menningu Íslands.

Þessa lína, „hann er svona korter í Downs“ hefur farið fyrir brjóstið á tveimur mæðrum barna sem eru með Downs-heilkenni. Um er að ræða meðfæddan sjúkdóm sem stafar af litningagalla.

 

Nóg um fáfræði og fordóma

Greint var frá skrifum Söndru Bjargar Steingrímsdóttur, sem býr á Akranesi, á vef Skagafrétta en hún hafði ritað færslu á Facebook þar sem hún sagði handritshöfunda Ófærðar hafa valdið sér vonbrigðum.

Downs-heilkennið hafi verið notað til að lýsa manneskju á niðrandi hátt en henni mislíkar að heilkenni sonar hennar sé umtalað á þennan hátt.

„Nóg er fáfræðin og fordómarnir í samfélaginu – ég hélt að við værum komin lengra en þetta á árinu 2019,“ skrifar Sandra Björg.

Handritshöfundar beri ábyrgð

Diljá Ámundadóttir Zoëga, varaborgarfulltrúi Viðreisnar í Reykjavík, er einnig ósátt við þessa línu en hún á dóttur sem er með Downs-heilkenni.

Hún segir handritshöfunda bera mikla ábyrgð og spyr af hverju hún sé ekki nýtt til að ýta frekar undir minnkandi fordóma og fagna fjölbreytileikanum í allri sinni dýrð?

Í hennar augun er það jákvætt að vera manneskja með Downs og vonast Diljá til þess að dóttir hennar geti upplifað sig sem hluti af þjóðfélagi sem geri ekki lítið úr henni að óþörfu.

Sigurjón Kjartansson er einn af handritshöfundum Ófærðar en hann segir að þessi orð sem voru látin falla í fjórða þættinum komi frá karakter sem sé ógeðfelldur.

Glötuð manneskja sem segir svona

„Við erum að mála þarna fólk sem er með ekki neitt sérstaklega geðslegar skoðanir. Og þetta er orðfæri sem ýmsir misjafnir taka sér til munns,“ segir Sigurjón.

Hann ítrekar að þessi setning lýsi ekki skoðunum eða orðfæri því sem þeir sem standa að seríunni myndu taka sér í munn.

„Þarna er verið að mála ákveðinn karakter skýrum litum sem lætur svona ófögnuð út úr sér. Manneskja sem er glötuð myndi nota svona orðfæri,“ segir Sigurjón.

Hann tekur fram að það sé auðvitað mjög leiðinlegt ef slíkt særir einhvern og það hafi alls ekki verið ætlunin.

Alexandra Briem, varaborgarfulltrúi Pírata í Reykjavík, bendir á í umræðum við færslu Diljá að það skipti máli í hvaða samhengi skáldsagnapersónur segja miður fallega hluti. Ef persónan er illa innrætt gæti þurft að sýna það með því að láta hana segja pólitískt ranga hluti, jafnvel slæma og hatursfulla hluti, ef það á að mála raunverulega mynd af henni.

Stjórn félags áhugafólks um Downs-heilkenni sendi frá sér yfirlýsingu síðdegis þar sem stjórnin harmar þetta orðfæri.